राष्ट्रपतिनिर्वाचन ः अमेरिकाकायी ६ स्टेटमा छ सबैको नजर 

काठमाडौं । अमेरिकामानोभेम्बर ५ मा राष्ट्रपतिको निर्वाचनहुँदैछ  । रिपब्लिकनबाट डोनाल्ड ट्रम्प र डेमोक्रेटिक पार्टीबाट कमलाह्यारिस चुनावी मैदानमा छन् ।यीदुईबीच कडा प्रतिस्पर्धा छ । यद्यपि, तिनीहरूको भाग्यकेहीमहत्त्वपूर्ण राज्यहरूको हातमा छ ।अमेरिकी राष्ट्रपतिको चुनावमा, सम्पूर्ण देशमा सबैभन्दा बढी मत प्राप्त गर्ने उम्मेद्वार विजयीहुँदैन । यसको सट्टा, दुवै दलकाउम्मेदवारहरूले सबै ५० राज्यहरूमाचुनावजित्नप्रतिस्पर्धा गर्नुपर्छ ।प्रत्येक राज्यमातथाकथित इलेक्टोरल कलेजहरूको सेट संख्या हुन्छ, आंशिक रूपमा जनसंख्यामाआधारित । यसरी ५३८ इलेक्टोरल कलेज छन्  । जसमध्ये २७० वा सोभन्दा बढी जित्ने उहीविजेताहो ।दुई बाहेक सबै राज्यमा, सबैभन्दा धेरै मत प्राप्त गर्ने उम्मेदवारलाई सबै इलेक्टोरल कलेज भोट दिइन्छ । धेरैजसो राज्यहरू कुनै न कुनै पार्टीतर्फ झुकेका छन् । 
त्यसैले उम्मेदवारहरूले आफ्नो ध्यानलगभग एक दर्जन राज्यहरूमा केन्द्रित गर्छन् जहाँउनीहरूले जित्ने सम्भावना छ । यिनलाई युद्धभूमि वा स्विङ स्टेट भनिन्छ ।राष्ट्रिय स्तरमा उम्मेदवारले अधिकतम मत प्राप्त गर्न सक्छ । हिलारी क्लिन्टनले जस्तै सन् २०१६ मा राष्ट्रिय स्तरमा सबैभन्दा बढी मत प्राप्त गरेकीथिइन्  । तर उनीइलेक्टोरल कलेजको चुनावमाहारेकीथिइन्  ।यस वर्ष ६ वटा स्विङ स्टेट छन्, जसमा सबैको नजर छ ः १. पेन्सिलभेनियाइलेक्टोरल कलेजको १९ मत छ  । पेन्सिल्भेनियालाई बलियो प्रजातान्त्रिक (डेमोक्रेटिक) गढ मानिन्छ  । तर हालकावर्षहरूमा यो रंग परिवर्तन भएको देखिन्छ ।वर्तमान राष्ट्रपति जो बाइडेन यहाँकाहुन् । पछिल्लो पटक सन् २०२० मा बाइडेन यहाँ १.२ प्रतिशतमतान्तरले विजयीभएकाथिए  । १३मिलियन जनसंख्याभएको राज्यमा ट्रम्पले २०१६ मा जितेका थिए ।
फिलाडेल्फिया र पिट्सबर्ग जस्ता रस्ट बेल्ट शहरहरूकालागि परिचित पेन्सल्भेनियादशकौंदेखि यसको औद्योगिकउत्पादनआधारमा निरन्तर गिरावटको कारण समस्यामा परेको छ । ट्रम्प र ह्यारिसले पूर्वी राज्यमाबारम्बार प्रचार गरेका छन् । पूर्व राष्ट्रपतिले ग्रामीण गोरा जनसंख्यालाई लुकाउने प्रयास गर्दैछन् र साना सहरहरूमाआप्रवासीको संख्या बढ्दै गएको चेतावनीदिएका छन् ।ह्यारिसले भर्खरै पूर्वाधारको सफलताको चर्चा गरिरहेकी छिन् र पिट्सबर्गमा उनले उत्पादनमा  १०० बिलियन डलर लगानी गर्ने योजनाको रूपरेखा प्रस्तुत गरिन्, राज्यकाबासिन्दाहरूको लागि एक प्रमुख मुद्दा ।
२. जर्जियाजर्जियामा १६ इलेक्टोरल कलेज भोट छ । यो दक्षिण–पूर्वी राज्य डोनाल्ड ट्रम्पको पहिलो कार्यकालको अन्त्यमाचुनावी मुद्दा थियो र यो विवादअझै जारी छ । २०२० मा जो बाइडेनको जितपछि ट्रम्पले चुनावमा हस्तक्षेप गर्ने प्रयास गरेका थिए । जर्जियाकाअभियोजकहरूले ट्रम्पलाई यो आरोप लगाएका छन् । तर, यस मुद्दाको सुनुवाइनिर्वाचनसम्मकालागि स्थगित गरिएको छ  ।
जर्जियालाई रातो राज्यमानिन्थ्यो । सन् १९९२ मा बिल क्लिन्टनपछि जर्जियामाकुनै पनि डेमोक्रेटले राष्ट्रपतिको चुनावजितेका छैनन्  । तर पछिल्लो पटक रिपब्लिकनबहुमतको यो राज्यमा जो बाइडेनविजयीभएकाथिए  । बाइडेनमात्र ०.२३ प्रतिशतबहुमतले विजयीभएका छन्  । जनसांख्यिकीय परिवर्तन र जनसंख्या परिवर्तनले यस राज्यमापनि डेमोक्र्याटहरूलाई बलियो बनाउँदैछ । तर, यस पटक धेरै सर्वेक्षणमा बाइडेन पछाडि र ट्रम्प अगाडि छन्  । तर, अहिले डेमोक्र्याटकी उम्मेदवार कमलाह्यारिस चुनावी मैदानमा छिन्, यो समीकरण फेरिन सक्छ  ।३. उत्तरी क्यारोलिना
यहाँ १६ इलेक्टोरल कलेज मतहरू छन् । दक्षिणपूर्वी राज्यमा सन् १९८० यता डेमोक्र्याटिक पार्टीले एकपटक मात्रै जितहासिल गरेको छ । तर यसपटक राज्यआफ्नो हुने ह्यारिसको विश्वास छ । १० करोडभन्दा बढी जनसङ्ख्या भएको राज्यले निरन्तर वृद्धि गरिरहेको छ  । यसबाट प्रजातन्त्रवादीले फाइदा उठाइरहेका छन्  ।राज्यको रिपब्लिकनगभर्नेटरको उम्मेद्वारको घोटालाले पार्टीका अधिकारीहरूलाई रिसाएको रूपमा ट्रम्पका लागिमामिलाहरू अझ जटिल भएका छन् । यसले ट्रम्पलाई नजिकको प्रतिस्पर्धामा हार्न सक्ने चिन्ता बढेको छ ।४. मिशिगनयहाँ १५ इलेक्टोरल कलेज भोटहरू छन् । ट्रम्पले सन् २०१६ मा मिशिगनजितेका थिए  । यद्यपि, बाइडेनले २०२० मा यो राज्यजित्यो । तर यस पटक, ह्यारिसले २ लाखबलियो अरब–अमेरिकी समुदायको समर्थन गुमाउने जोखिम छ । जसले गाजामा इजरायल–हमास युद्धको बाइडेनको भूमिकाको निन्दा गरेको छ ।५. एरिजोनात्यहाँ ज्ञज्ञ इलेक्टोरल कलेज भोटहरू छन् । पछिल्ला केहीचुनावको नतिजाले एरिजोनालाई स्विङ स्टेट मानेको छ । १९५२ मा राष्ट्रपति चुनाव पछि, एरिजोना रिपब्लिकन पार्टीको गढ मानिन्थ्यो । सन् २०२० अघि सन् १९९६ मा डेमोक्र्याटिक पार्टीले यहाँ एकपटक मात्रहार बेहोरेको थियो  । पछिल्लो पटक यहाँ जो बाइडेनले डोनाल्ड ट्रम्पलाई १० हजार ४५७मतले पराजित गरेका थिए  । लोकतान्त्रिक मत विभाजननभए यसपटक पनियहाँ डेमोक्रयाटिक पार्टीले जित्ने बताइएको छ  । यद्यपि, ट्रम्पले ह्यारिस प्रशासनको अध्यागमननीतिसँग असन्तुष्ट एरिजोनन्सलाई फिर्ता लिने आशा राखेका छन् । एरिजोना मेक्सिकोसँगको सिमाना जो यहाँको सर्वेक्षणमा ट्रम्प दुई प्रतिशतअंकले अगाडि छन्  ।६. विस्कन्सिन
विस्कन्सिनएकदम ठूलो स्विङ राज्यहो । यहाँ १० इलेक्टोरल कलेज भोटहरू छन् । सन् २०१६ मा ट्रम्प यहाँथोरै मतान्तरले विजयीभएकाथिएभने २०२० मा यहाँथोरै मतान्तरले हारेका थिए  । यो एक मात्र राज्यथियो जहाँ एक पार्टीले २०२२ मा सिनेट दौड जित्यो, तर द्दण्द्दण् मा राष्ट्रपति चुनावहारे ।विस्कॉन्सिनलाई स्विङ स्टेटको रूपमालिइएपनि, सांख्यिकीय रूपमा डेमोक्र्याटिक पार्टीले यहाँ धेरै पटक जितेको छ । तर, ट्रम्पले यो राज्यलाई पनिजितेको ठानिरहेका छन्  । उनको पार्टीको ग्रीष्मकालीन राष्ट्रिय सम्मेलन यहीँभयो  । पूर्व राष्ट्रपतिले सुरुमा बाइडेनविरुद्ध अग्रतालिएकाथिएभने ह्यारिस चुनावी मैदानमा आएपछि अवस्थाबदलिएको छ ।